Na pytanie ” ile zarabiasz?” większość respondentów odpowie: „Za mało!” Gdyby zapytać ludzi o ich zarobki brutto i netto, to większość będzie miała problem z udzieleniem dokładnej odpowiedzi. Jest to wynikiem skomplikowanych przepisów prawnych, które regulują kwestie płacowe.
W większości krajów świata ustala się minimalną wysokość płacy oraz stawki godzinowej. W Polsce na pełnym etacie nie można zarobić mniej niż 2100 zł (od stycznia 2019 r. będzie to 2250 zł). Średnia w UE wynosi 845 euro, więc Polska jest jeszcze poniżej tej wartości. Daleko nam również do lidera – minimalna stawka w Luksemburgu to ponad 8 tysięcy zł (1999 euro).
Wynagrodzenia są jednym z tych elementów prawa pracy, które interesują niemal wszystkich, bez względu na to,czy jesteśmy pracownikami czy pracodawcami. Aby zrozumieć złożoność zagadnienia i nauczyć się jak wyliczyć wynagrodzenie, warto poznać podstawowe pojęcia:
1. Wynagrodzenie brutto.
To wartość naszego wynagrodzenia przed odliczeniem składek na ZUS, zaliczki na podatek dochodowy.
2. Wynagrodzenie netto.
Nazywa się je również pensją „na rękę”. Nie jest to określenie dokładne, bowiem na rękę otrzymujemy wynagrodzenie netto czasem pomniejszone o raty pożyczek, składki na związki zawodowe, obciążenia komornicze czy inne zobowiązania. Wynagrodzenie netto w sensie księgowym powstaje po odjęciu od wynagrodzenia brutto składek ZUS na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalno – rentowe oraz należnej zaliczki na podatek dochodowy.
3. Koszty uzyskania przychodu.
To wydatki poniesione w celu uzyskania przychodu lub utrzymania źródła przychodów. Wysokość kosztów zależy od tego czy pracujemy w miejscu zamieszkania, czy też dojeżdżamy do pracy (wówczas koszty są wyższe). Obecny limit kosztów dla zatrudnionych na umowę o pracę wynosi rocznie 1335 zł dla pracujących na miejscu i 1668,72 zł dla dojeżdżających. Jeśli ktoś jest zatrudniony na więcej niż jednej umowie to koszty są wyższe i wynoszą odpowiednio 2002,05 zł i 2502,56 zł.
Inaczej oblicza się koszty uzyskania dla osób zatrudnionych na umowę zlecenia oraz wykonujących usługę w ramach umowy o dzieło. Dla umowy zlecenia stosuje się koszty w wysokości 20% przychodu, dla umowy o dzieło jest to aż 50% przychodu (rocznie jednak nie można przekroczyć limitu 85 528 zł).
4. Kwota wolna od podatku.
Jest to wartość o którą pomniejszamy wyliczony podatek dochodowy. Obecnie kwota wolna wynosi 6600 zł.
5. Koszty pracodawcy.
Jeśli wynagrodzenie oblicza pracodawca, to oblicza on wysokość składki ZUS oraz wpłat na fundusz pracy, które sam ponosi. Te składowe płacy nie obciążają pracownika. Warto jednak mieć świadomość, że struktura wynagrodzenia jest bardzo skomplikowana i nasz pracodawca „wydaje” na pracownika znacznie więcej niż wynosi otrzymywana przez nas pensja.
Gdy już wiemy jak wyliczyć wynagrodzenie, mając wszystkie potrzebne dane, możemy tego dokonać samodzielnie. Jeśli nie posiadamy wystarczających umiejętności skorzystajmy z kalkulatorów wynagrodzeń – bardzo dokładnych i przydatnych narzędzi internetowych.
